Ιατρικές Πληροφορίες

Η Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια είναι η δομική ή λειτουργική βλάβη των νεφρών που διαρκεί πάνω από τρεις μήνες . Η δυσλειτουργία αυτή των νεφρών μπορεί να είναι ήπια και ουσιαστικά να μην προκαλεί συμπτώματα στον ασθενή έως πολύ σοβαρή -τελικού σταδίου χρόνια νεφρική ανεπάρκεια κατά την οποία τα νεφρά αδυνατούν να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους προκαλώντας πληθώρα συμπτωμάτων. Σε φυσιολογική νεφρική λειτουργία τα νεφρά είναι υπεύθυνα για την διατήρηση κάποιων απαραίτητων για τον οργανισμό ουσιών (αλάτι , νερό , ασβέστιο κ.α)  και για την απομάκρυνση άλλων άχρηστων ή τοξικών για τον οργανισμό ουσιών. Ακόμα, παράγουν ουσίες βασικές για την παραγωγή αίματος (ερυθροποιητίνη) , για το μεταβολισμό των οστών (ενεργοποιούν την βιταμίνη D) και για την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης (ρενίνη , αλδοστερόνη). Στα άτομα με Χρόνια Νεφρική Νόσο (ανεπάρκεια) οι νεφροί σταδιακά χάνουν την ικανότητα τους να φιλτράρουν το αίμα με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται στον οργανισμό τοξικές ουσίες ενώ αποβάλλονται άλλες που είναι απαραίτητες για την φυσιολογική λειτουργία του. Είναι επομένως πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τη νεφρική λειτουργία σε όσο καλύτερα επίπεδα γίνεται και να εμποδίσουμε την εξέλιξη της σε τελικό στάδιο χρόνιας νεφρικής νόσου (νεφρική ανεπάρκεια που καθιστά αναγκαία την υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας με τεχνητά μέσα -αιμοκάθαρση ή περιτοναική κάθαρση)

Ποιες όμως είναι οι πιο συχνές αιτίες Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας;

Είναι γνωστό ότι ένα 10% του γενικού πληθυσμού πάσχει από κάποιου βαθμού χρόνια νεφρική νόσο και από αυτούς το 1% θα καταλήξει σε τελικού σταδίου χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση. Ποιες είναι λοιπόν οι αιτίες που οδηγούν ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού σε αυτή την νόσο;

1.   Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 και 2 , ο οποίος αποτελεί στις μέρες μας  την πρώτη αιτία πια.

2.   Η  Αρτηριακή υπέρταση

3.   Οι σπειραματονεφρίτιδες : είναι παθήσεις που δημιουργούν βλάβες στα νεφρικά σπειράματα (φίλτρα του νεφρού)

4.  Ουρολογικές παθήσεις:  η λιθίαση των νεφρών και οι πολλές – υποτροπιάζουσες λοιμώξεις των νεφρών όπως και η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη στους άνδρες

5.   Κληρονομικές νόσοι των νεφρών : κύριος εκπρόσωπος η  πολυκυστική νόσο.

6. Καρδιολογικές παθήσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια

7.   Νεφροτοξικά φάρμακα, όπως τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα αλλά και αρκετά άλλα υπό συγκεκριμένες συνθήκες.

8. Ογκολογικά και αιματολογικά νοσήματα

9. Ρευματολογικές παθήσεις

10. Παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου της Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας;

Εκτός από τις αιτίες της χρόνιας νεφρικής νόσου που αναφέρθηκαν παραπάνω υπάρχουν και καταστάσεις που ευθύνονται τόσο για την πρόκληση όσο και για την επιδείνωση -δυσμενή εξέλιξη της χρόνιας νεφρικής νόσου .  Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να εντοπίσουμε αυτούς τους παράγοντες και να τους βελτιώσουμε με τα κατάλληλα θεραπευτικά μέτρα ώστε να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τη νεφρική μας λειτουργία σε όσο καλύτερα επίπεδα γίνεται.  Τέτοιοι παράγοντες είναι :

• Αυξημένη αρτηριακή πίεση 
• Αυξημένο σάκχαρο
• Παχυσαρκία
• Κάπνισμα
• Υψηλή χοληστερίνη
• Απουσία σωματικής άσκησης
• Κάπνισμα

Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια: Συμπτώματα

Στα αρχικά στάδια  της νόσου, δεν εμφανίζονται συμπτώματα στον ασθενή με αποτέλεσμα ο μόνος τρόπος για να διαγνώσουμε το πρόβλημα να είναι ο προληπτικός αιματολογικός έλεγχος , η εξέταση των ούρων και το υπέρηχο νεφρών. Καθώς όμως η νόσος εξελίσσεται οι ασθενείς αρχίζουν εμφανίζουν  διάφορα συμπτώματα ενδεικτικά νεφρικής δυσλειτουργίας:

• 1. Αλλαγές στην ενούρηση
• 2. Δυσκολία ή πόνος
• 3. Αίμα στα ούρα
• 4.Ούρα αφρώδη ή χρώματος καφέ (δικην coca cola)
• 5. Οιδημα ,πρήξιμο στα πόδια
• 6. Υπερβολική κόπωση και γενικευμένη αδυναμία - αναιμια
• Ναυτία , ανορεξία
• 7. Ζαλάδα και δυσκολία συγκέντρωσης .
• 8. Ρίγη
• 9. Δερματικά εξανθήματα και φαγούρα
• 10. Μεταλλική γεύση στο στόμα

Όταν υπάρχει πρόβλημα στα νεφρά αυξάνεται η ουρία στο αίμα (ουραιμία). Η ουρία διασπάται σε αμμωνία στο σάλιο κι έτσι μένει μια χαρακτηριστική γεύση στο στόμα.

• 11. Πόνος στα πλευρά
• 12. Απορρύθμιση ΑΠ
• 13. Κράμπες
• 14. Οστικά άλγη –οστεοπόρωση-ραχίτιδα

Ποια είναι τα εργαστηριακά ευρήματα της Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας;

1. Αυξημένη κρεατινίνη (ουσία που χρησιμοποιούμε για την μέτρηση της νεφρικής λειτουργίας)
2. Παθολογικά ευρήματα από την εξέταση ούρων.
3. Αναιμία και υπερκαλιαιμία (σε πιο σοβαρή Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια)
4. Ευρήματα από το υπέρηχο νεφρών

Αν πάσχω από Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια, υπάρχει κάτι που μπορεί να «φτιάξει» τους νεφρούς μου όπως ήταν πριν;

Δυστυχώς όταν αναφερόμαστε σε χρόνια νεφρική νόσο εννοούμε μία κατάσταση που επιμένει για πάνω από τρεις μήνες και επομένως πρόκειται για μία μη αναστρέψιμη κατάσταση. Ωστόσο αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να εμποδίσουμε την επιδείνωση της .

Μπορεί η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια να σταματήσει να εξελίσσεται;

 Όλοι, μετά την ηλικία των 30-40 ετών χάνουμε κάθε χρόνο λίγο από την νεφρική μας λειτουργία. Ο φυσιολογικός αυτός ρυθμός απώλειας, επιταχύνεται λίγο μετά την ηλικία των  65-70 ετών. Ακόμα και σε  υγιή άτομα.  Αυτοί που έχουν ήδη Χρόνια Νεφρική Νόσο, από οποιαδήποτε ασθένεια (σάκχαρο, υπέρταση κλπ.) και είναι χωρίς θεραπεία, έχουν ταχύτερο ρυθμό επιδείνωσης της νεφρικής λειτουργίας.

Σκοπός του νεφρολόγου είναι να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις έτσι ώστε η απώλεια της νεφρικής λειτουργίας να περιοριστεί όσο είναι δυνατό ακόμα και σε ρυθμούς «φυσιολογικούς» και δεύτερον, να αναγνωρίζονται νωρίς οι επιπλοκές της ΧΝΝ και να θεραπεύονται.

Υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει για να προστατέψω τους νεφρούς μου εφόσον έχω ήδη Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια;

• Τακτικός έλεγχος της πίεσης και λήψη των φαρμάκων ΚΑΘΕ μέρα με τον τρόπο που σας έχει συμβουλέψει ο γιατρός σας.
• Η πίεση πρέπει να είναι κάτω από 130 (η «μεγάλη») αλλά ΔΕΝ πρέπει να εμφανιστεί και υπόταση.
  Αν εμφανιστεί υπόταση, τότε η νεφρική λειτουργία σε αυτούς που πάσχουν από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, θα επιδεινωθεί! : μην πάρετε τα φάρμακα της πίεσης και φάτε κάτι αλμυρό !
• Καλός έλεγχος του σακχάρου αν έχετε σάκχαρο.
• Αλλαγή της δίαιτας σας και του τρόπου ζωής ανάλογα με τις οδηγίες που σας έδωσε ο θεράπων ιατρός.
• ΔΙΑΚΟΠΗ του καπνίσματος ( είναι από τους πιο ισχυρούς παράγοντες επιδείνωσης νεφρικής λειτουργίας)
• Απώλεια σωματικού βάρους (άλλος ένας σοβαρός παράγοντας επιδείνωσης νεφρικής λειτουργίας είναι η παχυσαρκία)
• Αποφυγή φαρμάκων που «πειράζουν» τους νεφρούς : παυσίπονα της τάξης των αντιφλεγμονωδών  (εκτός από τα μικρά ασπιρινάκια του καρδιολόγου!), σκιαγραφικές ουσίες για διενέργεια αξονικών κ.α πρέπει να αποφεύγονται
• Να ενημερώνετε άλλους συναδέλφους όταν σας συνταγογραφούν κάποιο καινούργιο φάρμακο ότι πάσχετε από Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια.
• Να αντιμετωπίζετε έγκαιρα και σωστά άλλες παθήσεις που έχουν επίπτωση στη νεφρική λειτουργία π.χ αφαίρεση λίθων , έγκαιρη αντιμετώπιση ουρολοιμώξεων, αντιμετώπιση καρδιολογικών προβλημάτων

Ποιος είναι ο σκοπός της παρακολούθησης στο νεφρολογικό ιατρείο;

Ο σκοπός της παρακολούθησης στο ιατρείο είναι να δημιουργήσει ο νεφρολόγος τις προϋποθέσεις έτσι ώστε: 

• Να βρεθεί η αιτία της Νεφρικής βλάβης (διάγνωση)
• ΗΒ απώλεια της νεφρικής λειτουργίας να περιοριστεί όσο είναι δυνατό
• Να αναγνωρίζονται νωρίς οι επιπλοκές της ΧΝΝ και να θεραπεύονται
• Να ελεγχτούν όλοι οι παράγοντες που χειροτερεύουν την νεφρική λειτουργία (εξέλιξη)
• Να λάβει ο ασθενής την πλέον κατάλληλη θεραπεία για την πίεση του
• Να λάβει ο ασθενής (αν χρειαστεί) ειδική θεραπεία για την συγκεκριμένη νεφρική πάθηση

Ποια είναι η θεραπεία της Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας (νόσου);

Είναι ουσιαστικά, η θεραπεία όλων των παραγόντων που αναφέραμε ότι χειροτερεύουν την νεφρική λειτουργία. Ειδική θεραπεία χρειάζονται μόνο συγκεκριμένες νεφρικές παθήσεις.

Τι γίνεται όταν οι νεφροί μου σταματήσουν να δουλεύουν εντελώς;

• Αιμοκάθαρση (το αίμα του ασθενούς καθαρίζεται από ένα μηχάνημα και ένα φίλτρο 3 φορές την εβδομάδα) και 
• Περιτοναϊκή κάθαρση (το αίμα του ασθενούς καθαρίζεται από ένα ειδικό υγρό που μπαίνει μέσα στην κοιλιά του ασθενούς και μετά απομακρύνεται. Αυτό γίνεται κάθε 24ωρο.
• Μεταμόσχευση νεφρού

Στα νεφρολογικά κέντρα mesogeios αντιμετωπίζουμε κάθε ασθενή ως ενεργό μέλος της κοινωνίας σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας. Η επιτυχία της καλής ποιότητας ζωής βασίζεται στην καλή συνεργασία του τριγώνου ασθενής – γιατρός - νοσηλευτής και την φιλοσοφία να αντιμετωπίζεται ο χρόνιος ασθενής ως πολύτιμη και ανεξάρτητη μονάδα.